Kış kapıya dayanırken, dünyanın dört bir yanından gelen veriler, bu kış grip sezonunun son 10 yılın en serti olabileceğini gösteriyor. Avustralya’da ortaya çıkan ve 7 mutasyon geçirdiği doğrulanan yeni H3N2 grip virüsü, pek çok ülkede sezonu beklenenden haftalar önce başlattı. İngiltere’den Japonya’ya kadar pek çok ülkede grip vakaları her hafta ikiye katlanıyor.
‘BU ALIŞILMADIK BİR GELİŞME’
Virüsün alışılmadık hızla yayılması ve bağışıklık sisteminin önceki yıllardan kalan savunmasını kısmen aşması, kışı daha başlamadan tedirgin edici bir belirsizliğe sürüklüyor. Okulların açılmasıyla vakaların patladığı ülkelerde hastalık özellikle çocuklar ve genç yetişkinlerde hızla yayılırken, uzmanlar “bu dalganın Türkiye’yi teğet geçmesinin çok zor olduğunu” belirtiyor.
Cambridge Üniversitesi'nden Prof. Derek Smith’e göre bu kadar hızlı mutasyon “alışılmadık” bir gelişme: “Bu virüs yaz ortasında beklenmedik bir şekilde evrimleşti ve etkisini çok hızlı gösterdi. Sonuçları küresel olacak.”
‘DAHA HIZLI YAYILIYOR DAHA ERKEN ORTAYA ÇIKIYOR’
Konuyu özel bir hastanenin acil servis sorumlusu olan Dr. Öğr. Üyesi Süleyman Alpar’a danıştığımda “H3N2, her yıl gördüğümüz mevsimsel gribin bir çeşidi. Yani tamamen “yeni bir virüs” değil, gribin uzun süredir bilinen bir alt tipi. Bu yıl Avustralya’da ortaya çıkan H3N2 varyantında virüsün yüzeyinde yaklaşık 7 önemli değişiklik (mutasyon) tespit edildi” dedi. Alpar, şu bilgilerin altını çizdi:
“Bu değişikliklerin anlamı şu: Virüs biraz daha yenilenmiş hale geldi. Bağışıklıktan kısmen kaçabiliyor. O yüzden daha çok kişiyi hasta edebiliyor ve grip sezonu normalden 4-5 hafta erken başlayabiliyor. Yani sorun virüsün ölümcüllüğünde değil; daha hızlı yayılmasında ve daha erken ortaya çıkmasında.”
‘DAHA ZOR BİR GRİP SEZONU OLABİLİR’
Vakalar hızla artarken çoğu uzman, bu kışın son yılların en sert grip sezonu olacağı uyarısında bulunuyor. Siz de buna katılır mısınız?
Bu soruma “Bu yılki sezonun diğer yıllara göre daha kuvvetli geçme ihtimali var” cevabını veren Süleyman Alpar, bu durumun nedenlerine dair şu bilgileri paylaştı:
“Avustralya’da grip mevsimi erken ve yoğun başladı. Avrupa’da da vakalar bu yıl beklenenden çok daha önce yükseldi. Zaten çoğu meslektaşım virüsün yaz aylarında bu kadar hızlı değişmesinin alışılmadık olduğunu söylüyor. Bu bilgiler bir araya gelince, “daha zor bir sezon olabilir” demek bilimsel olarak mantıklı. Ama “kesin felaket olacak” demek doğru değil. Grip sezonu her yıl farklı davranabilir.”
‘ARADAKİ FARK KÜÇÜK GİBİ GÖRÜNSE DE BULAŞ ZİNCİRİ HIZLANIYOR’
H3N2 ile ilgili şöyle yorumlar da var: “Bu virüsle enfekte olan 100 kişi, 140 kişiye daha hastalığı bulaştırıyor.” Bu tam olarak ne demek?
“Bu ifade virüsün yayılma hızını anlatıyor. Normal bir grip sezonunda 100 kişi yaklaşık 120 kişiye hastalık bulaştırabilir” diyen Süleyman Alpar, “Bu yeni H3N2 varyantında bu sayı tahminen 140 kişiye çıkıyor. Aradaki fark küçük gibi görünse de bulaş zinciri hızlanıyor ve vaka sayıları daha çabuk artıyor. Özetle, iki kat daha bulaşıcı değil, ama dalgayı daha hızlı büyüten bir fark var” ifadelerini kullandı.
ŞU AN ÜLKEMİZDE GRİP VAKALARINDA ARTIŞ YAŞANIYOR MU?
Türkiye’de grip sezonu başladığını ve solunum yolu enfeksiyonlarında belirgin bir artış görüldüğünün altını çizen Süleyman Alpar, “Şu anda acillerde ve polikliniklerde grip benzeri hastalık başvuruları artıyor, RSV ve diğer virüslerle birlikte karma bir tablo yaşanıyor, yoğunluk her hafta biraz daha yükseliyor. Henüz “tıka basa dolu” bir dönem değil ama yükseliş eğilimi net” ifadelerini kullandı.